Аерополуцијата е значаен здравствен проблем, кој сè повеќе се издигнува како еден од водечките еколошки ризици за човековото здравје. Додека ефектите врз респираторниот систем се добро познати, се повеќе докази истакнуваат дека изложеноста на загаден воздух исто така значително придонесува за развојот и напредувањето на кардиоваскуларните заболувања (КВЗ). Овие заболувања, вклучувајќи коронарна артериска болест, цереброваскуларни заболувања и хипертензија, остануваат меѓу најчестите причини за морбидитет и морталитет на глобално ниво. Како што урбанизацијата и индустријализацијата се интензивираат, разбирањето на патофизиолошките механизми кои го поврзуваат загадувањето на воздухот со кардиоваскуларното здравје станува сè попритиснато за здравствените професионалци и донесувачите на одлуки.

Аерополуцијата се состои од штетни супстанции присутни во воздухот кои можат негативно да влијаат на човечкото здравје. Клучни загадувачи се честички (PM), азотен диоксид (NO2), сулфур диоксид (SO2), јаглерод моноксид (CO) и озон на ниски височини (O3). Овие загадувачи најчесто потекнуваат од сообраќајни емисии, индустриски активности, согорување на фосилни горива и природни извори како шумски пожари. Посебно загрижувачки се фини честички (PM2.5), кои имаат дијаметар помал од 2.5 микрометри, бидејќи овие мали честички можат да навлезат длабоко во респираторниот тракт, да влезат во крвотокот и да предизвикаат системска воспаленост, што води до кардиоваскуларна дисфункција

Кардиоваскуларниот систем е особено подложен на ефектите на аерополуцијата, а неколку механизми се идентификувани кои ја поврзуваат изложеноста со зголемена морбидитет и морталитет од кардиоваскуларни заболувања. Клучните механизми вклучуваат:

1. Атеросклероза (Формирање на артериски плак) Голем број на докази ја поврзуваат аерополуцијата со забрзување на атеросклерозата, процес во кој се акумулираат масни наслаги на артериските ѕидови. Фини честички, особено PM2.5, можат да навлезат во васкулативниот систем и да предизвикаат дисфункција на ендотелиумот, што води до воспаление и оксидативен стрес внатре во крвните садови. Ова воспаление го забрзува формирањето на плак и ја дестабилизира веќе постоечката плак, што го зголемува ризикот од пукање на атеросклерозните плакови, што може да резултира со тромбоемболични настани како миокарден инфаркт (срцев удар) и мозочен удар.
2. Хипертензија (Зголемен крвен притисок) Долгорочната изложеност на аерополуција е поврзана со развој на хипертензија, значаен ризик фактор за кардиоваскуларни настани. Азотниот диоксид (NO2) и честичките (PM2.5) предизвикуваат воспаление на крвните садови и зголемување на активноста на симпатичкиот нервен систем, што допринесува за зголемување на системскиот крвен притисок. Дополнително, изложеноста на аерополуција може да резултира со нарушена функција на бубрезите, што дополнително го влошува високото крвно ниво. Истражувањата покажуваат дека популациите кои живеат во области со високо загадување на воздухот имаат повисоки стапки на хипертензија и поврзани кардиоваскуларни компликации.
3. Аритмии (Абнормални срцеви ритмови) Последните истражувања сугерираат дека изложеноста на аерополуција може да ги предизвика аритмиите, вклучувајќи атријална фибрилација и вентрикуларни аритмии. Загадувачите како PM2.5 и NO2 можат да го зголемат оксидативниот стрес и воспалението во кардијалното ткиво, што води до електрични нарушувања на срцето. Овие нарушувања го зголемуваат ризикот од изненадни кардиоваскуларни настани, особено кај лица со веќе постоечки кардиоваскуларни состојби.
4. Акутен миокарден инфаркт (срцев удар) и мозочен удар Краткорочната изложеност на високи нивоа на аерополуција е поврзана со зголемената инциденца на акутен миокарден инфаркт и исхемичен мозочен удар. За време на периоди на висока аерополуција, особено во густо населените урбани области, ризикот од овие акутни кардиоваскуларни настани се зголемува. Основниот механизам вклучува како директни ефекти врз васкулативниот систем, вклучувајќи промоција на тромбоза, така и влошување на постоечките атеросклеротични лезии. Во ранливите популации, како што се оние со коронарна артериска болест, аерополуцијата може да делува како тригер за акутни кардиоваскуларни настани.

Некои поединци и групи се изложени на поголем ризик од развој на кардиоваскуларни заболувања по изложеност на аерополуција:

• Постари лица: Постарите популации имаат поголема веројатност да имаат претходни кардиоваскуларни заболувања, како што се хипертензија или коронарна артериска болест, што ги прави повеќе подложни на штетните ефекти на аерополуцијата.
• Деца: Поради тековниот развој на кардиоваскуларниот систем, децата можат да бидат поранливи на долгорочните ефекти од изложеноста на аерополуција.
• Лица со претходни кардиоваскуларни состојби: Лицата кои веќе страдаат од состојби како хипертензија, срцева слабост или дијабетес се со зголемен ризик од влошување на кардиоваскуларните настани кога ќе бидат изложени на високи нивоа на аерополуција.
• Жители на урбани популации: Лицата кои живеат во урбани средини, особено во области со високи сообраќајни емисии или индустриски загадувања, се изложени на поголем ризик од кардиоваскуларни заболувања. Дополнително, популациите со пониски доходи можат да имаат ограничен пристап до здравствена заштита и ресурси за намалување на ефектите од аерополуцијата, што ги става во уште поголем ризик.

Согласно добро утврдената врска помеѓу аерополуцијата и кардиоваскуларните заболувања, јавно-здравствените интервенции се клучни за намалување на овој ризик. Политиките насочени кон намалување на аерополуцијата, како што се регулирање на емисиите од возилата, промоција на користење на чиста енергија и проширување на зелените простори, се клучни за спречување на кардиоваскуларни заболувања. Дополнително, зголемувањето на јавната свест за кардиоваскуларните ризици поврзани со аерополуцијата може да им овозможи на луѓето да преземат превентивни мерки, како што е ограничување на надворешните активности во денови со висока аерополуција и користење на системи за филтрирање на воздухот во домови.

Здравствените професионалци треба да бидат проактивни во едукацијата на пациентите за кардиоваскуларните ризици поврзани со аерополуцијата, особено кај оние со веќе постоечки здравствени состојби. Лицата кои живеат во области со хронично загадување на воздухот треба редовно да бидат следени за рани знаци на кардиоваскуларни заболувања, како што се зголемен крвен притисок или зголемени нивоа на холестерол. Дополнително, интервенциите насочени кон намалување на индивидуалната изложеност, како што се советување за носење маски или препорака за физички активности во затворен простор, може да бидат корисни.

Односот помеѓу аерополуцијата и кардиоваскуларните заболувања ја нагласува важноста на решавањето на еколошките фактори како дел од пошироките здравствени стратегии. Штетните ефекти на аерополуцијата врз здравјето на срцето се длабоки и широко распространети, со значајни докази кои ја поддржуваат потребата од итна акција. Намалувањето на нивоата на аерополуција, заштитата на ранливите популации и имплементацијата на ефективни јавни здравствени политики се клучни чекори во ублажувањето на кардиоваскуларната тежина на аерополуцијата.

Можеби не е видлив, но загадениот воздух што го дишеме директно влијае врз здравјето на нашето срце. Затоа следете го квалитетот на воздухот и ограничете ја активноста на отворено за време на денови со висока загаденост. Уште поважно, одржувајте грижа за здравјето на срцето, закажете редовните прегледи и консултации со нашите доктори, внимавајте исхраната да ви биде здрава, а физичката активност помага да се спротивставите на ризиците, па практикувајте почести физички активности, прошетки во природа и на планина. Ние во Кардио Стојменов сме посветени да ви обезбедиме врвна нега и секоја препораката од нашите кардиолози е персонализирана и добронамерна.

Работно време

  +389 32 380 833

Локации

Нашите вредности